22 januari 2017
De Harde Koppen
Hebben jullie ze ook gevoeld afgelopen week, de ‘Harde Koppen’, de Vriesheiligen? Dit jaar deden ze hun naam echt eer aan. 15 januari, de heilige Paulus, 17 januari, de heilige Antonius-van-het-varken en op 20 januari de heilige Sebastianus. Deze periode is statistisch gezien de koudste periode van de  winter. Leuk weetje van een van deze harde koppen is ook nog, dat alle onkruid dat je uittrekt op zijn feestdag, 20 januari, St. Sebastianus dus, nooit meer terug komt. Maar dat zal de meesten van jullie eergisteren wel ontgaan zijn.
Ik vind januari altijd een soort ‘rustmaand’ en dan niet alleen voor de tuin maar ook voor de tuinman. Er zijn uiteraard altijd wel wat dingen die je kunt doen, moet doen misschien. Al wat spitten in de moestuin, de vijver vrij houden van sneeuw omdat er ook in de winter altijd nog waterplanten actief zijn. Ook zorgen dat er een wak in de vijver is zodat de giftige gassen, die zich ontwikkelen door rottende bladeren, weg kunnen. Ben je dit vergeten dan kun je dit gat alsnog erin krijgen door een pannetje heet water op het ijs te zetten. Je mag nooit een gat in het ijs kappen! Dat is heel slecht, vaak dodelijk, voor je vissen. Het is nu ook de tijd om je gras van een kalkgift te voorzien en met een spitvork te beluchten, tenminste als de grond niet meer bevroren is. Is dit wel nog zo dan mag je er absoluut niet over lopen.
Houd ook de vogels in je tuin in de gaten. Zorg voor voldoende calorierijk voer en water en houd er rekening mee dat niet alle vogels hetzelfde eten. Volgend weekend is trouwens weer de Nationale Tuinvogeltelling. Even een half uur tellen, noteren en doorgeven. Dit geeft ons achteraf weer een beeld hoe het met onze vogels is gesteld. Niet vergeten dus.
   Wat snoeiwerk kan natuurlijk ook nog gebeuren. Begin vorige week heb ik in mijn volkstuin nog een paar leilindes gesnoeid. Voor half februari staan er hier thuis nog drie op het programma. Ik vind de takkenstructuur te mooi en wacht daarom bij deze drie altijd met snoeien. Voor sommige bomen ben je al te laat. Doordat hun sapstroom al vroeg op gang komt mag je de ABC-bomen, Acer (esdoorn), Betula (berk) en Carpinus (haagbeuk) nu niet meer snoeien, maar dat geldt ook voor de walnoot, de druif en de vleugelnoot (Pterocarya). Nu snoeien betekent dat de boom gaat bloeden hetgeen weken aan kan houden. Laat ook alle steenvruchten, alle vruchten met een harde pit, (pruim, kers, perzik, amandel), met rust. Omdat in de winter snoeiwonden maar heel langzaam genezen zijn ze zeer gevoelig voor loodglans, een schimmelziekte. Best snoeien in de zomer, direct na de oogst.
Voor het geval dat je op St. Sebastianus inderdaad je niet van alle onkruid hebt ontdaan houd het dan wel vanaf nu al goed in de gaten. Onkruidzaden kiemen verbazingwekkend snel, ook in de winter. Als je je dagelijkse rondje door de tuin maakt probeer alvast zoveel mogelijk uit te trekken. Dat bespaart je straks in het voorjaar echt veel tijd. Eenjarige onkruiden mogen op de composthoop, meerjarige moeten in de GFT-kliko.
Wat nu natuurlijk ook heel leuk is, is het doorbladeren van tuintijdschriften en tuinboeken, zaden uitzoeken in zaadcatalogi, het maken van tuinplannen voor het komende jaar. Of een bezoek aan een tuincentrum om alvast wat zaden en zomerbollen uit te zoeken. Houd je van sneeuwklokjes? Deze en volgende maand is dé tijd om ze te kopen, in the green, als plantjes. Op diverse plaatsen worden sneeuwklokjesfestivals gehouden met een gigantisch aanbod aan soorten. Geeft je meteen al lentekriebels om deze lentebodes te planten. Het zijn echte verwilderbolletjes; ze komen elk jaar in grotere getale terug.
Ondanks de kou is het stralend zonnig weer. Ik maak een rondje door mijn eigen tuin en pluk hier en daar wat onkruid weg. Afgelopen vrijdag heb ook ik hier niet aan gedacht. Sneeuwklokjes steken hun neusjes al boven de grond. Ik heb ze tientallen jaren geleden op diverse plekken in mijn tuin uitgeplant. Er staan er zelfs al heel wat in knop. Ik kan niet wachten tot de kou voorbij is. Maar niet alleen zij kondigen al een beetje de lente aan, ook de eerste narcissenknoppen zijn reeds zichtbaar.
De ‘Harde Koppen’ zijn vertrokken. Vandaag zit de heilige Vincentius op de troon, de beschermheilige van de wijnbouwers. Deze zul je met het mooie weer van vandaag zeker niet horen klagen, want, zoals een oude Franse weerspreuk zegt: ‘Quand il fait beau à la saint-Vincent, les vignerons sont toujours contents’.
Sneeuwklokjes en narcissen staan in de startblokken. Rechts: te laat gesnoeide haagbeuk. Deze boom bleef wekenlang bloeden.
  
Afbeeldingen boven: H. Paulus, H. Antonius en de H. Sebastianus. (internet)
VOORGAANDE VOLGENDE
|
