5 april 2009 

5 april 2009

 

Ineke Greve: ‘Mij werd de kans gegeven om, met vallen en opstaan, een tuin te mogen maken waarin mijn gevoelens zijn vastgelegd.’

Beste Rob,

 

We wachten hier met spanning op de echte lente, wat gaat het toch traag. Ik heb behoorlijk wat vorstschade, dubbel verdrietig omdat het het laatste jaar voor de bezoekers is. Het zal vreemd zijn na 30 jaar activiteiten.

 

Tuingroet Ineke Greve

 

Ik open de grote poort en loop het voorplein op. De twee Jack Russells komen blij aangerend en laten zich aaien. Even later stuiven ze blaffend en grommend weg richting poort. Het geluid van de brievenbus is ze niet ontgaan en ik ben ervan overtuigd dat de postbode blij is dat de poort weer dicht is. Het bovenstaande berichtje kreeg ik enkele weken geleden via de ‘digitale postbode’. Het laatste jaar. Een triest bericht. De tuinen van Ineke Greve, gelegen rondom Huys de Dohm, zijn de afgelopen decennia een begrip geworden. Bekend, nee, beroemd door heel Nederland en ver daarbuiten. De tientallen tijdschriften, zowel nationaal als internationaal, getuigen hiervan. De afgelopen jaren zijn enkele van haar tuinen sterk vereenvoudigd, onder andere om een en ander wat arbeidsvriendelijker te maken. Maar ook een sterk verlangen naar eenvoud deed haar hiertoe besluiten. ‘Less is more’. De witte tuin, waar ooit meer dan honderd verschillende plantenvariëteiten floreerden wordt nu nog maar bevolkt door slechts vier soorten. Prachtig, deze strakke eenvoud. Ik tref haar aan bij de kas, alweer druk in de weer, samen met de vaste kring vrienden, want dat zijn het door de jaren heen geworden. ‘Er is heel veel bevroren’, beaamt ze nogmaals. Er wordt getwijfeld wat te doen met de Euphorbia die zich jaren geleden zelf heeft gezaaid in de blauw-gele tuin. Hij ziet er troosteloos uit. Hij kan zich misschien herstellen maar dat zal lang duren. ‘Dit laatste jaar wordt overweldigend, het allermooiste jaar.’, zegt Ineke.  Toch blijft het een vreemd idee, dit laatste jaar.

 

     

 

±1910                                                  Winter 2004                                       Lente 2004

Het huidige huis werd gebouwd op de plaats waar een klein jachtslot had gestaan. Het dateert uit 1647. Een groot deel van zijn bestaan heeft het dienst gedaan als boerderij. In 1966 wordt het door de laatste dienstdoende boer aan de gemeente Heerlen verkocht die het enkele jaren later weer doorverkoopt aan architectenbureau Bisscheroux. Onder leiding van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg wordt het in 1969 fraai gerestaureerd. Toen Ineke in 1980 vanuit Brabant naar Heerlen verhuisde bestond de tuin grotendeels uit weide. De twee grote notenbomen in de stille tuin, en de lindes op het voorplein stammen nog uit die tijd. Mee en mee worden er stukken ‘ontgonnen’ en zo ontstaat de tuin, kamer na kamer, tot het juweeltje dat het nu is. Huys de Dohm is onvoorstelbaar zonder deze tuinen en hun ontwerpster.

 

De eerste keer dat ik haar tuin bezocht moet in de tweede helft van de tachtiger jaren zijn geweest, dus al weer meer dan twintig jaar geleden. Gewapend met foto- en videocamera bewaarde ik de beelden als inspiratiebron voor thuis. De tuinen waren nog niet ‘compleet’ maar dat wist ik toen nog niet. Er kwam steeds meer tuin bij. En ik bleef filmen en fotograferen, hoewel ik het wel moeilijk vond met de grote aantallen bezoekers. Ik wilde, zoals iedereen, foto’s zonder mensen. Op 9 april 1997 gaf Ineke een lezing, Tuinieren Met Volle Overgave. Na de lezing gaf ik haar een deel van het filmmateriaal dat ik in de loop van de jaren had gemaakt. Omdat de tuinen continue veranderen was ze blij met dit ‘oude’ materiaal. De oude ijzeren kas, waarvan op een gegeven moment de ruiten door de roest kapot sprongen, stond er mooi op. Vanaf dat moment had ik ‘carte blanche’ om te fotograferen en te filmen, hetgeen ik nog steeds zeer op prijs stel. In zo’n paradijs is altijd wat te zien. Zelfs op een regenachtige dag schijnt er nog de zon. Vele honderden foto’s en uren film bracht dit voort waarvan nog een groot deel gemonteerd moet worden.


De stilte wordt doorbroken door een schel belgeluid. Het is tien uur en de koffie is klaar. In de oude keuken drink ik een kopje mee. Besproken wordt wat er nog allemaal moet gebeuren. In een hoek, in hun mandje, zijn Betsy en Sophie, de hondjes, verwikkeld in een heftige discussie. De tuin moet dit jaar schitteren als nooit tevoren. Ineke wil de bezoekers, die haar zoveel warmte en lieve reacties hebben gegeven de afgelopen dertig jaar en die dit jaar toch afscheid moeten nemen, niet teleur stellen. Sterker nog, de tuin zal mooier en indrukwekkender zijn dan de voorgaande jaren. En ook ik ben hiervan overtuigd.

 

Na de koffie maak ik een laatste rondje door de tuin. Jean heeft de Euphorbia net uitgegraven. Het zojuist onder de koffie opgelegde vonnis pakt ongunstig voor hem uit. Na alle jaren dat hij heeft staan pronken zal hij deze laatste openstelling moeten missen, niet meer meemaken. Maar, goed nieuws, een nieuwe generatie wolfsmelkplantjes staat al klaar om te worden geplant en zal dit gat snel vullen.

 

Waarschijnlijk heb je de tuinen van Huys de Dohm wel eens bezocht. Misschien pas vorig jaar of al veel langer geleden. Sinds enkele jaren is er ook in het voorjaar een openstelling. Een totaal andere tuin waarin al het beginnend leven, frisse groen en vrolijke kleuren je blij maken dat de winter weer voorbij is. Bekijk de tuinen in beide settings. Laat deze laatste kans niet voorbij gaan en noteer de datums!

 

Voorjaarsopenstelling:        Zondag 5 april en zondag 12 april 2009

 

 

Zomeropenstelling:              Zaterdag 6, zondag 7 juni en zaterdag 13 en zondag 14 juni 2009

 

 

Het was niet gemakkelijk een keuze te maken uit de vele foto's. Bijgaand een impressie. Mooi in alle seizoenen.

  

     

     

     

VOORGAANDE                                                                               VOLGENDE