3 augustus 2008
Van Olijf en Oleander
Wat is de zomer toch een heerlijke tijd. Dat besef je nog eens extra goed op een zwoele avond onder het genot van een lekker glas wijn in je tuin in het prieel zit. Nicotiana’s verspreiden een zoete geur door de hele tuin. Je hoort verder niets dan het kabbelend stroompje in de vijver. En  een spinnende kater in een stoel naast je die kennelijk net zo geniet. Alleen hij zonder de wijn. De zomer kan mij niet lang genoeg duren.
Ook de tuin geniet van de zon en de warmte. Al is het voor sommige planten wel iets te veel van het goede. Zij kunnen de opwarming van de aarde, de langzaam warmer wordende zomers niet of nauwelijks bijhouden. Logisch toch, want het gaat hier in Nederland twee maal zo snel als elders op aarde. Misschien kunnen we ze beter vervangen door planten uit zuidelijke landen. De laatste jaren lijken tuincentra dit ook in de gaten te krijgen, want er is werkelijk van alles te koop. Bracht in 1975 mijn eerste oleandertje, een klein plantje, nog uit Italië mee, voor omgerekend 25 gulden, omdat ze hier nog helemaal niet te koop waren, tegenwoordig zijn ze in alle kleuren van de regenboog hier beter en goedkoper te krijgen. Dit geldt voor allerhande planten; o.a. de vijg, agapanthus, diverse citrussoorten, trachycarpus, olijf en zoals gezegd de oleander. Vroeger allemaal niet te krijgen in ons land en tegenwoordig te koop op iedere hoek van de straat. Maar het blijven subtropische planten. Hun vorstbestendigheid is en blijft beperkt. Zeker als de vorst samen gaat met veel vocht dan kan dit heel gemakkelijk verkeerd uitpakken. Maar ondanks dit, toch altijd het proberen waard.
Als je net terug bent van vakantie uit een zuidelijk land, Spanje, Zuid-Frankrijk, Italië, noem maar op, dan heb je vaak zoiets van, dat wil ik hier ook. Die sfeer, die warmte, dat mediterrane gevoel. Heerlijk genieten van het leven, dat Bourgondische. Dat relaxte; wat vandaag niet is dat komt morgen wel. De tuin moet dan natuurlijk ook een zuidelijk tintje krijgen. Met behulp van warme kleuren, rood en terra, en subtropische planten proberen we het vakantiegevoel vast te houden. Dan rijst natuurlijk de vraag welke planten ons dit gevoel het meest geven. Wat zijn voor ons de meest in het oog springende typisch zuidelijke planten.
Wat ík nummer 1 vind is toch wel de olijf. Koop een beetje een plant van formaat en zet hem meteen in de volle grond. De olijf kan heel slecht tegen natte voeten dus meng flink wat zand en grind onderin het plantgat en vul achteraf met dit zandrijke mengsel op. Een graad of 10 tot 15 vorst is meestal geen probleem. Bij een slechte afwatering is een paar graden vorst echter al funest. Ik heb er zelf vorig jaar een in de volle grond geplant. Meegebracht uit Italië. Hij heeft de afgelopen winter goed doorstaan maar het blijft elk voorjaar spannend.
Een andere plant die ik zelf ook zeer sfeerbepalend vind is een palm. Hiervoor komen er twee in aanmerking: de Trachycarpus fortunei en de Chamaerops humilis, waarvan de eerste de sterkste is. In de volle grond is vijftien graden vorst helemaal geen probleem. Alleen als hij nog klein is kun je in koude winters wel het beste de groeipunt beschermen met coniferengroen of stro. Gebruik hiervoor nooit noppenfolie of ander plastic.
De vijg hoort ook in dit rijtje thuis. Ook weer gewoon in de tuin planten, het liefst tegen een warme muur. ‘Brown Turkey’ is een soort die hier bovendien ook nog heerlijke vruchten geeft. De vijg kan iets invriezen maar komt altijd weer goed terug.
En wie kent niet de Bougainvillea. Hele gevels worden ermee bedekt. Dat blijft hier echter ‘wishful thinking’. Hij is niet winterhard en moet vorstvrij overwinteren. De grootte wordt dus bepaald door de plaats waar je hem ’s winters kunt zetten.
Ook diverse soorten cactussen en vetplanten geven een zuidelijk gevoel. De agave komt, denk ik, op de eerste plaats. In een zandig mengsel kan hij wel iets van vorst hebben, maar mijn ervaring hiermee is slecht. Advies is dan ook om hem voor de eerste vorst naar binnen te halen.
De cipres. Vaak beeldbepalend in het Middellandse-Zeegebied. Je ziet ze hier bijna niet maar ze doen het hier wel. Ook hem hoef je niet meer mee te slepen van je vakantieadres, maar ga gewoon even langs bij je tuincentrum.
Iets wat je zeker bij blijft van het zonnige zuiden zijn toch wel de overweldigend bloeiende oleanders. Kilometers lang als bloeiende groenstrook langs de autowegen. In Rome zag ik hem als laanboom. Wat een combinatie; prachtige majestueuze historische panden, opgevrolijkt met een grote diversiteit aan kleuren. Ook dit blijft hier ‘wishful thinking’. Om overvloedig te bloeien hebben Oleanders heel veel zon en hitte nodig en dat kunnen wij ze niet bieden. Bovendien regent het hier teveel. Ook zouden ze niet echt winterhard zijn hoewel dit volgens mij in de volle grond misschien best meevalt. Niet bang zijn maar gewoon eens proberen. Wel zorgen dat je rietmatten klaar hebt liggen om hem eventueel tegen strenge kou te beschermen.
Ik heb in ieder geval de volgende stap gezet naar mijn eigen stukje Côte d‘Azur. Na de olijf die ik vorig jaar plantte ging dit jaar mijn oleander de volle grond in. Nu maar hopen op hete zomers en milde winters.
Rest me alleen om hem het allerbeste te wensen. “Mon cher laurier-rose, bonne chance!”.
VOORGAANDE VOLGENDE
|
