31 december 2017
De allerlaatste…
Ja, je leest het goed, de allerlaatste. Ook voor mij voelt het vreemd, de laatste column! Toen ik in 2008 begon met het schrijven hiervan zei Gerty, een kennis van me: “ Ik ben benieuwd hoe lang je dit volhoudt”. Het antwoord is nu bekend: bijna tien jaar.
De boom van het jaar.
Al meer dan tien jaar wordt door de vakgroep Bomen en Vaste Planten van LTO een ‘boom van het jaar’ gekozen. Elk jaar met een nieuw thema. In 2016 was dit ‘Bomen voor Bijen’ en werd de kleinbladige linde de winnaar. Dit jaar was de haagbeuk de winnaar met een heel kleine voorsprong op de moseik (Quercus cerris). Het brons ging naar de populier. Het onderwerp was Wegbomen.
 Voor de boom van 2018 werd enkele weken geleden gestemd. Thema: bomen met voedsel, eetbaar voor mens en dier. Winnaar werd de zwarte walnoot, de Juglans nigra. Hij is inheems in Noord-Amerika. Ze kunnen in uitzonderlijke gevallen 250 jaar oud worden. Het exemplaar in de tuin van het Old Rectory, Much Hadham, Verenigd Koninkrijk, heeft een hoogte van 25 meter en een stamomtrek van bijna 7 meter. (Foto hieronder: internet) Let op, de zwarte walnoot is een andere dan de meer gangbare ‘gewone’ walnoot (Juglans regia) die al door de Romeinen in onze contreien werd geplant. De zwarte walnoot werd pas in 1629 in Europa geïntroduceerd. Zoals de naam al doet suggereren is de zwarte walnoot op alle fronten een stuk donkerder dan de Juglans regia. De stam van een ouder exemplaar kleurt heel donker en heeft diepe groeven. De vrijwel ronde vrucht is tussen 4 en 5 cm groot. De jonge bolster is geelgroen en verkleurt bij het ouder worden naar donkerbruin. Het vruchtomhulsel is ruw en verspreidt een karakteristieke zeeplucht maar ook de bladeren verbreiden, wanneer ze gekneusd worden, een aangename geur. In de bolster zit een 3 á 4 cm grote noot met een overlangs diepgegroefde, zwartbruine wand. De kern van de noot is rond en glad met vier scheidingswanden en een niet bochtige kern. Dit is een duidelijk verschil met de gewone walnoot. De kern is zeer smakelijk. Het hout van de zwarte walnoot is van hoge kwaliteit. Onder een zwarte noot groeit bijna niets. De wortels scheiden een giftige stof af waardoor zelfs jonge notenbomen afsterven. Net als de Juglans regia houdt de zwarte walnoot door zijn geur ongedierte op afstand en dat is natuurlijk een pluspunt voor als je een insectenprobleem hebt… en op zoek bent naar een mooie boom… en, zeker niet de onbelangrijkste voorwaarde, de ruimte ervoor hebt! En nu is de tijd om er een te planten.
Links de gewone walnoot, rechts de zwarte
 
De zwarte walnoot. In de bolster zit een noot met een overlangs diepgegroefde, zwartbruine wand. De kern van de noot is rond en glad. (afbeelding internet)
Dit was de allerlaatste, nummer driehonderd zevenenveertig.
Met heel veel hulp en ondersteuning van mijn broer Jos maakte ik begin 2008 mijn eigen website. Om mijn site levendig te houden besloot ik er wekelijks iets actueels op te zetten en dit dan telkens te vervangen. Jos gaf me de tip het erop te laten staan, als een soort van archief. Met uitzondering van het eerste halfjaar zijn ze zodoende nog allemaal te lezen. Nogmaals dank voor die tip Jos. Voor hulp en advies kan ik helaas niet meer op hem terugvallen; het is vandaag precies één jaar geleden dat hij, veel te jong, overleed.
‘In het groen’, of eigenlijk ‘blik in het groen’. Zo wilde ik het aanvankelijk noemen. Telkens, in de linker bovenhoek, vergezeld met een ‘blik-in-mijn-tuinfoto’ als vast plaatje. De onderwerpen waren heel divers, met uitzondering van een enkele keer, altijd groen gerelateerd. Vaak geschopt tegen misstanden, zaken waarbij flora en fauna geweld werd aangedaan. Maar mijn columns waren zeker bij lange na niet alleen maar kritiek.
 Voor de aardigheid blader ik nog eens door het archief en ook ikzelf verwonder me over de grote diversiteit van de artikeltjes. Tuinen die ik bezocht, planten die ik wilde belichten, dieren, kippen, katten, deels uit eigen tuin, speciale gebeurtenissen, tradities en personen die iets wezenlijks hebben bijgedragen aan flora. Mijn liefde voor de maretak, van alles kwam aan bod. Bomen blijven me fascineren vandaar speciale aandacht hiervoor, hun ongelooflijke levenswil en –kracht, de geheime kant die nog bij lange na niet voldoende belicht is, en het geweld dat de mens tegen ze uitoefent*. Hun onovertroffen schoonheid, neem de linde van Sambeek en die van Nuenen, is onbeschrijfelijk.
Er blijft natuurlijk nog van alles waar ik over kan schrijven maar ik voel deze verplichting de laatste tijd toch steeds meer als een ‘belasting’. Het gaat lang niet meer zo soepel als tien jaar geleden. Writer’s block? Wellicht. Ik heb altijd geprobeerd niet in herhaling te vallen maar als er al zoveel onderwerpen in de schijnwerpers hebben gestaan is dit niet altijd even gemakkelijk. Vandaar dat ik onlangs besloten heb te stoppen. Ik zal dit tweewekelijkse schrijven zeker gaan missen. Hiermee is trouwens niet gezegd dat ik nooit meer iets op papier zal zetten. Daarvoor is de aandrang vaak toch te groot. En er blijven natuurlijk zaken voorbij komen die ik toch onder de aandacht wil brengen. Maar het zal niet meer op tweewekelijkse basis zijn.
Het zit erop. Ik hoop dat ik jullie heb kunnen boeien met mijn verhalen de afgelopen tien jaar. Ik heb het met veel plezier gedaan. Om te voorkomen dat jullie in een diep gat vallen  ga ik het komende jaar in de herhaling. 'Groen in herhaling'. Ik zal jullie tweewekelijks attent maken op een verhaaltje waarvan ik vind dat het best nog een keer gelezen kan worden.
Verder wens ik jullie een fijne jaarwisseling en een heel gelukkig en gezond 2018 toe.
Rob
* In Heerlen, aan de Caumerbeeklaan stonden naast een fietspad twee gigantische eiken. Heel wat keren fietste ik er langs en keek ik vol bewondering naar deze giganten. Een aantal weken geleden waren ze gekandelaberd (foto links) en vroeg ik me af waarom. Ze oogden heel gezond. Terugsnoeien leek me daarom onzinnig. Afgelopen week bleken ze gekapt. Ik telde de jaarringen. De oude eiken waren ruim honderd jaar oud. Reden kap, geen idee. Ik denk dat het thema van dit jaar, Wegbomen, hier te letterlijk is opgevat.
 
Toevoeging 14 januari 2018: Onderstaand artikel stond in ViaHeerlen, een lokaal krantje, 10 januari 2018
 
VOORGAANDE
|
