28 mei 2017

28 mei 2017

Door schade en schande wijs?

Hij is om. De oude haagbeuk op de Bautscherweg. Twee soort- en leeftijdgenoten op enkele tientallen meters afstand, ontsnapten dit keer de dans. Op L1radio bracht ik vorige week zaterdag in het programma ‘Limburgs land’ de kapactie van de gemeente nogmaals onder de aandacht. Het  was kort dag, dat begrijp ik, maar beter laat dan nooit. Het maakte nauwelijks reacties los.

  
Afgelopen week ging ik er kijken. Hij was al aardig op leeftijd, voor een haagbeuk nog jong. Hoe oud precies? Dat is moeilijk te zeggen. Het zaagvlak is drijfnat doordat de wortels nog steeds vocht omhoog duwen. De jaarringen kan ik daardoor niet goed zien. Met mijn meetlint heb ik wel de doorsnede opgenomen: deze varieerde tussen 85 en 100 cm. Overlast? Wortelopdruk nauwelijks. De haagbeuken om de hoek, aanzienlijk kleiner, zijn begin jaren 80 geplant toen de oude woningen daar zijn gesloopt en er nieuwbouw is gekomen. Die zijn dus ook al zo’n 35 jaar oud. Over dertig jaar ook aan de beurt? Of eerder? Of zal men uiteindelijk toch beseffen hoe belangrijk bomen voor ons zijn, dat het niet alleen houtproducenten zijn?

Bladgroen, chlorofyl, de belangrijkste stof op de wereld. Dat leerde ik, lang geleden, tijdens biologie op Bernardinus. In bladgroen worden kooldioxide en water met behulp van licht omgezet in suikers en…. zuurstof. Kennen jullie hem nog, de formule? 6H2O + 6 CO2 + zonne-energie -> C6H12O6 + 6 H2O. Zuurstof, ongelooflijk belangrijk voor alles dat ademt. Zonder zuurstof is leven onmogelijk. Alle anaerobe levensvormen laat ik even buiten beschouwing. En je raadt het natuurlijk al, bomen spelen een sleutelrol in deze zuurstofproductie. Vooral oude bomen natuurlijk, tenminste die leggen het meeste gewicht in de schaal. Aloys Bernatzky deed onderzoek bij een beuk van 100 jaar met een grondoppervlakte van 16m2. Hij maakte een  berekening. Zo’n beuk kan ongeveer 800.000 bladeren bezitten. De totale bladoppervlakte is dan 1600 m2. De miljarden huidmondjes maken het totale oppervlakte dat met lucht in aanmerking komt nog eens 100 x zo groot, 160.000 m2. Dat is maar liefst 16 hectare zuurstoffabriek! Is een boom 2500 kilo zwaar, dan heeft hij tijdens zijn leven maar liefst 12,5 miljoen kubieke meter lucht van CO2 ontdaan. Per uur zet deze boom 2350 gram koolzuur en 960 gram water om in 1660 gram suikers. Hij geeft hierbij 1712 gram zuurstof af. Daarvoor heeft hij uiteraard energie nodig, zonne-energie. Hij verbruikt ruim 6000 calorieën. Als je zo’n boom wil vervangen dan zullen er honderden, nee duizenden nieuwe boompjes aangeplant moeten worden om dezelfde biomassa te verkrijgen.*

Dit voorbeeld laat in cijfers zien hoe belangrijk  een boom is. Bomen zijn echt onmisbaar. Maar buiten dit, ik kan het niet vaak genoeg zeggen, hebben ze nog ongelooflijk veel pluspunten.

-      Ze veraangenamen je leefomgeving. Afgelopen dagen was het warm. In mijn lommerrijke tuin was het in de schaduw van mijn plataan aangenaam toeven. Ik heb medelijden met degenen die noodgedwongen binnen moesten blijven omdat het in hun zonovergoten verharde tuin niet te harden was. Maar vaak eigen schuld: de meesten hebben hun ‘parkeerplaatsje’ zelf aangelegd.
      - Ze maken lucht, grond en het water schoon waardoor onze aarde leefbaar blijft. Ze vangen namelijk fijnstof, en dat is meer dan je denkt, die door onze auto’s in de lucht terecht komt. Het fijnstof blijf aan de bladeren en naalden plakken. De regen spoelt de boom weer schoon. Een grote boom is goed voor zo’n 45 vuilniszakken stof per jaar. Alleen al het leven in de buurt van bomen maakt ons gelukkiger en gezonder.
      - Er is minder criminaliteit, agressie en er zijn minder inbraken in een boomrijke wijk.
      - De waarde van een huis is aanzienlijk hoger als het in een groene omgeving ligt.
      - Er wordt minder gepest en de schoolresultaten zijn zelfs beter als de school in een lommerrijke omgeving ligt.
      - Buiten al deze aantoonbare pluspunten, een boom is ook nog eens buitengewoon mooi!

Wat de gemeente bezielt om ongenuanceerd oude bomen te kappen, ik weet het niet. Klagende buurtbewoners waaraan wordt toegegeven? Dat zou wel een heel trieste zaak zijn. Overlast? Omhoog gedrukte stoepen? Ik zie het vaak niet. De enige overlast die ik me kan voorstellen zal wel die op hun begroting zijn. Een gemeente zou het belang van bomen moeten inzien, hetgeen nu niet het geval is, en zijn verantwoordelijkheid in deze moeten nemen. Het is jammer dat al zoveel schade is aangericht. Of men ooit wijzer wordt?

* Bron: Het Groene Goud. J’Ørn en Lia Copijn

 

VOORGAANDE                                                                                            VOLGENDE