1 oktober 2017
Portier van de herfst
Vandaag is het de feestdag van de Heilige Bavo, Sint Bamis, de ‘portier van de herfst’. In tegenstelling tot de periode ervoor, viel het met het weer de afgelopen week juist wel mee. Temperaturen ruim boven de twintig. Hoezo herfst? Het leek meer op een ‘indian summer’, een  mooi nazomertje.
Toch is het oktober. Ten tijde van de Romeinen was oktober de achtste maand, vandaar de naam. De Romeinen zagen de winter als een ‘maandloze’ periode. Januari en februari werden pas later toegevoegd.
De nachten worden al langer en kouder. ’s Ochtends is het vaak mistig en bewolkt maar zo gauw de zon iets hoger aan de hemel komt weet hij deze nevel gemakkelijk te verdrijven. Toch wordt het tijd om je alvast een beetje voor te bereiden op de herfst. Afgelopen week heb ik de laatste kamerplanten die ik in het voorjaar naar buiten zette, terug gehaald naar binnen. Als je daar te lang mee wacht, wordt de overgang te groot. Buiten wordt het steeds vochtiger en kouder, binnen, zeker als de verwarming brandt, steeds warmer en de droger.
 Ook de kuipplanten vragen nu aandacht. Geef ze minder water en snoei ze terug zodat ze beter hanteerbaar worden. Je kunt ze wel nog even buiten laten staan maar houd de vorst in de gaten. Houd afdekmateriaal bij de hand en dek ze bij lichte vorst af. Gaat het echt vriezen, haal ze dan naar binnen, naar een vorstvrije ruimte. Laurier, oleander en olijf kunnen een paar graden vorst wel verdragen. Zorg dat de pot niet kan bevriezen, want dan komt de watertoevoer naar de bladeren in het gedrang hetgeen tot verdroging van de plant kan leiden.
Het blad aan de bomen begint al aardig te verkleuren en het zal niet lang duren voor het valt. Hou je gazon vrij hiervan en haal het afgevallen blad ook dagelijks uit de vijver. Je kunt een net hierover spannen en dit tot het voorjaar laten zitten. Ikzelf vind dit niet mooi en schep elke ochtend alle blad eruit. In de borders mag het blijven liggen tot het voorjaar. Het vormt bescherming voor de planten maar bovendien vormen de insecten hierin nog een voedselbron voor allerhande dieren in de tuin.
Hagen en heggetjes kunnen nog lichtjes getopt en geschoren worden. Dan zien ze er in de winter mooi strak uit. Maar pas op, zeker geen grote snoeibeurt geven.
Zomerbloeiende knollen en bollen die vorstgevoelig zijn, zoals begonia’s, dahlia’s en gladiolen moeten deze maand gerooid worden. Eucomis en canna’s kunnen met pot en al naar binnen.
Ben je van plan nieuwe rozen te planten dan kan dat nu. De bodem is nu nog warm en de wortels kunnen zich hierdoor nog goed ontwikkelen. Graaf een diep plantgat, doe wat compost en rozenmest onderin, eventueel wat mycorrhiza, en plant de roos met de oculatie zo’n vijf centimeter onder de grond. Goed aandrukken en ruim water geven. Ikzelf heb afgelopen week een stuk van de klimop tegen de keukenmuur verwijderd en ga hier een dezer dagen een klimroos zetten.
Ook bloembollen kunnen nu al de grond in, tulpen, narcissen, krokussen, hyacinten, kievitseitjes, keizerskronen, camassia’s en ga zo nog maar even door. Plant ze in grotere groepen. Omdat de bolletjes van sneeuwklokjes heel snel verdrogen kunnen die het beste in het voorjaar, als plantjes, gekocht en geplant worden. Let er bij kievitseitjes en keizerskronen op dat ze ‘op hun zij’ in het plantgat worden gelegd. Ze hebben een holle ruimte aan de bovenkant waar anders gemakkelijk water in blijft staan met rotting als gevolg. Bollen dienen globaal twee keer de boldiepte diep te worden geplant.
Gras kan deze maand nog een keer gemaaid worden. Maai het niet te kort. Het is beter dat het wat langer de winter ingaat. Een laatste winterbemesting, een meststof met veel kalium, zorgt dat het wortelgestel sterker wordt. Vooral geen stikstofmeststof geven!
Maar misschien het allerbelangrijkste voor nu, loop door je tuin, geniet van de bloemen die er nu nog zijn, van het veranderende kleurenpalet dat je tuin je aanbiedt. Bladeren veranderen van groen naar lichtgevend geel en rood. Struiken dragen de prachtigste bessen, rozen rozebottels.
Sint Bamis mag dan wel de portier van de herfst zijn, hij leidt je wel binnen in een mooi seizoen waarin nog heel wat te genieten valt in je tuin.
  
  
  
VOORGAANDE VOLGENDE
|
