18 november 2012

18 november 2012

Lauries voortuin

Afgelopen vrijdagochtend. Een medewerker van de gemeente jaagt met zijn bladblazer alle bladeren één kant uit. Dit zal zeker niet de laatste keer zijn, want de ginkgo’s, esdoorns en zuilbeuken geven nog steeds fraaie kleuren aan mijn uitzicht van vandaag. Een prachtig uitzicht op de ‘voortuin’ van Laurie, mijn jongste dochter. Met uitgestrekte armen lijkt Jezus zijn zegen te geven aan de bladblazer in zijn groene jas. De bloemperken, waar de eenjarigen een tijdje geleden plaats maakten voor bollen die over een aantal maanden de lente van 2013 zullen gaan inluiden, krijgen extra aandacht en worden met takken bedekt.

Laurie kocht een huis uit de jaren twintig van de vorige eeuw dat ontsnapt is aan de sloop-alles-wat sfeer-geeft-er-maar-uit-rage van enkele tientallen jaren geleden; mooie ensuite-deuren, marmeren schouwtjes, prachtige balustrades langs trappen waarvan de treden niet aan de tand des tijds zijn ontsnapt, geven een niet te imiteren sfeer. Een geweldig huis. Alleen de keuken werd ooit vernieuwd op een manier die niet meer uitnodigde om te koken. En omdat Laurie dit toch graag doet wordt hij, zacht uitgedrukt, onder handen genomen. Vanmorgen was ik al om half acht hier om voor de werklui de deur open te maken. Terwijl ik dit schrijf wordt er beneden flink gezaagd, geboord, uitgebroken, kortom een hoop kabaal gemaakt. Voor begin volgende week heeft Laurie me weer ‘ingehuurd’ om de werkers binnen te laten en van koffie te voorzien.

Het is niet alleen een geweldig huis maar het ligt ook nog eens aan een geweldig plein, in mijn ogen het mooiste plein van Heerlen: het Tempsplein. Begin negentienhonderd ontworpen door Jan Stuyt, net als het Hesselleplein dat destijds nog Lindeplein heette. Aan deze twee pleinen zouden woningen worden gebouwd voor de middenstand van Heerlen. Als eerste verrees hier in 1917 een enorme blok, de openbare bibliotheek. Voor Lauries huis werd een vergunning afgegeven op 4 november 1919.

Een van de eerste opzienbarende dingen die vanuit dit raam, mijn raam van vandaag, te zien zal zijn geweest is de onthulling van het Heilig Hartbeeld in het midden van het plein. Dit gebeurde op 19 oktober 1924 onder enorme belangstelling, door burgemeester Waszink. Vervolgens werd het ingezegend door Mgr. Schrijnen. Met uitgestrekte armen nodigt Jezus vanaf die zondag iedereen uit. Marion, een buurmeisje van Lily, schijnt als kind telkens te hebben gezegd “kom maar in mijn huisje” als ze na een bezoekje aan het centrum met haar moeder langs het beeld naar huis toe liep.

Het Tempsplein is een oase van rust. Doordat bij drie van de vier toegangswegen en op het plein zelf eenrichtingsverkeer geldt, rijden hier alleen mensen die er echt moeten zijn. Met uitzondering van de bewoners mag er niet geparkeerd worden. Je zou het eigenlijk geen plein moeten noemen maar meer een park. Hoewel het middengedeelte en de paden die er doorheen lopen verhard en breed zijn oogt het totaal toch heel groen. Tempspark zou ik een betere naam vinden. Het parkje is bijna vierkant. Het groen wordt doorsneden door een kruisvormig pad. Het parkje is nagenoeg helemaal symmetrisch. De oudste bomen zijn naar alle waarschijnlijkheid acht magnolia’s die hier wellicht al vanaf de eerste aanleg staan. Op oude afbeeldingen zie je dat op de vier hoekpunten Italiaanse populieren waren geplant die hoog boven de huizen uitstaken. Later zijn deze vervangen door een andere zuilvormige boomsoort. In 1986 kreeg het Tempsplein een opknapbeurt. Het pad dat van noord naar zuid loopt werd verbreed. Bloemperken die hier langs lagen werden vervangen door bloemperken in het midden van het pad. Een deel van de begroeiing werd vervangen door bodembedekkende beplanting waaronder mahonia, cotoneaster, struikkamperfoelie en lavendel. Er werden ook nieuwe bomen geplant. Zuilbeuken op de vier hoeken, esdoorns, Japanse notenbomen en tamarisken. Strak geschoren taxuskegels en buxusheggetjes geven vooral in de winter een strakke uitstraling. Verder is er ruimte open gelaten voor bloemperken, waar seizoensbeplanting veel kleur geeft aan het geheel.

Aan de achterkant en de zijkanten van het beeld heeft veel meer groen gestaan. Heesters en hoge dennen omsloten het grotendeels. Op een gegeven moment is dit bijna allemaal verwijderd waardoor het beeld nog groter en indrukwekkender overkomt.

Als ik terug kom van een korte koffiebevoorradingspauze en ik ook voor mezelf nog een kopje koffie heb gemaakt zie ik dat de grijze wolkenmassa ongemerkt plaats heeft gemaakt voor een zwak zonnetje. De tuinman is weer terug en druk in de weer. Wat een ideale situatie eigenlijk. Terwijl ik menig uurtje in mijn eigen tuin bezig ben, hetgeen ik overigens niet erg vind, wordt Lauries voortuin vakkundig onderhouden. Er wordt gespit, geplant, gesnoeid, alles op zijn tijd. Vanaf deze plek zie je de seizoenen voorbij glijden; het bloeien van de magnolia’s en de tulpen in het vroege voorjaar, de bloemperken met al hun kleuren omzoomd door alle mogelijke kleuren groen van bomen en heesters in de zomer, het verkleuren van de bladeren naar geel, oranje en rood in de herfst tot uiteindelijk in de winter de besneeuwde boomskeletten en andere wintersilhouetten je doen verlangen naar een mok warme chocomel, een beker erwtensoep of misschien toch liever een glaasje glühwein.

Lauries voortuin: da’s genieten, het hele jaar rond.

  

1952                                                               2012
Er is weinig veranderd in zestig jaar. Links uitgave Hema

  

Wat een uitzicht op je voortuin!

Voor Laurie zette ik deze column en een aantal ansichtkaarten en foto's in een (albelli)boek.

VOORGAANDE                                                                               VOLGENDE