Hoe lang het geleden is, weet ik niet eens meer precies. Een toenmalige collega, Lilian, een verwoed Amerika-gangster (uitspreken op zijn Nederlands) bracht van een van haar reizen, vanuit Californië, wat zaden mee van de Sequoiadendron giganteum, de mammoetboom. Californië is de bakermat van
deze boom. Er staan daar exemplaren van meer dan tweeduizend jaar oud. Er is geen loofboom bekend die ook maar half zo oud is. De groene vingers van Lilians vader zorgden ervoor dat de zaden voorspoedig kiemden en één exemplaar, een sprietje van een centimeter of vijf, kreeg ik van haar. Omdat ik toen al voorzag dat hij waarschijnlijk toch iets te groot zou worden voor mijn voortuin, plantte ik hem in mijn volkstuin. Hij had een rustige start maar nu, naar schatting zo’n twintig jaar later, reikt hij hoog. Te hoog zelfs. Want waar ik destijds niet op heb gelet, is dat hoog boven dit sprietje hoogspanningskabels lopen. Het bestuur van de volkstuinvereniging vertelde me enkele maanden geleden dat het door TenneT* benaderd was inzake mijn boom. Er moest iets mee gebeuren: kappen of toppen. Dit zijn natuurlijk allebei onprettige acties. Als ik hem zou kappen, hetgeen de voorkeur heeft bij Tennet, ben ik hem helemaal kwijt, maar bij toppen, is het model naar de knoppen. Ik heb voor de laatste optie gekozen.
De draden hangen hoog boven mijn tuin. Er staat een spanning op van tweehonderdtwintig duizend volt, dat is duizend keer de spanning op je stopcontact thuis, en daar kun je, als je niet uitkijkt, ook al een flinke opdonder van krijgen. Bij vochtig weer hoor je ze knetteren. De complete kaalslag onder de hoogspanningskabels op diverse plaatsen was me al eerder opgevallen. In het verleden werd er ook wel gesnoeid uiteraard, maar zo rigoureus als tegenwoordig? Een brede kale strook naast het complex getuigt van het werk van niets ontziende kettingzagen. Werd er vroeger flink getopt om te voorkomen dat de bomen in de buurt van de draden kwamen, tegenwoordig wordt gekapt. Gemakkelijker, sneller, dus goedkoper?
Ik kan me voorstellen dat de bomen nooit tegen de draden aan mogen groeien, logisch, maar het gevaar blijkt veel groter te zijn. De spanning is zo extreem hoog dat hij ook kan overslaan als er voorwerpen die goed geleiden dicht in de buurt komen. Dit geldt ook voor bomen.
Voor de begroeiing onder hoogspanningskabels heeft Tennet zones in het leven geroepen. De breedte van de zones kan verschillen. Dit hangt af van de hoogte van de spanning in de kabels. Zone 1, de gevarenzone, ligt onder en direct naast de kabels. Er mogen geen hinderlijke beplanting en objecten binnen deze zone aanwezig zijn. Dit om overslag te voorkomen. Zone 2 is de veiligheidszone. Hierin kan beplanting staan die als hinderlijk en belemmerend wordt ervaren. Als een boom in deze zone takken in zone 1 heeft wordt hij meegerekend in zone 1. De gevarenzone en de veiligheidszone samen vormen de belemmerde strook. In deze strook wordt bijna altijd alles standaard met de grond gelijk gemaakt. Alles daarbuiten is zone 3. Ook hier geldt: hangt een boom met zijn takken in zone 2, dan valt hij ook daaronder. (afbeelding: TenneT)
Afgelopen week was het zover. Gewapend met twee zagen, takkenschaar, gewone snoeischaar en een hoge ladder togen Lily en ik richting volkstuincomplex ‘Ons Genoegen’, naar ons tweede tuintje. Ik bekijk hem nog eens. Het is een prachtige boom en het is jammer dat ik hem destijds net op die plek plantte. Een aantal meters verder oostwaarts, meer naar boven op het perceel, was goed geweest. Maar nu staat hij op het randje, net eronder. Als hij hoger wordt komt hij steeds dichter bij de kabels. Hij zit er weliswaar nog heel wat meters onder maar zonder actie mijnerzijds is het slechts een kwestie van tijd tot hij de draden bereikt, hoewel het de vraag is of ik dit nog mee zou maken. De hoogste sequoia op aarde, een kustsequoia, is net zo hoog als de dom van Utrecht en die hoogte past echt niet onder ‘mijn’ draden.Het snoeiwerk valt reuze mee. Nog geen vijf minuten later is de klus geklaard. Ruim twee meter is eruit. “Dat was een mooie kerstboom geweest” zegt Lily als ik de top omhoog houd.
Een sequoia, waarvan het uiteinde beschadigd is, vormt zelden een nieuwe top. Mijn mammoet zal in de toekomst breder worden. De hoge spanning zal hij niet meer opzoeken. En dat is, als ik rationeel denk, beter zo. Maar het voelt anders.
