16 december 2012
In Your Garden
Dat ze een zeer bewogen leven heeft gehad kan zeker gezegd worden. Ze werd geboren in 1892 op het landgoed van haar ouders, Knole in het Engelse Kent. Knole lag haar zeer na aan het hart. Maar destijds was het als vrouw niet mogelijk om te erven en daarom ging het  landgoed na de dood van haar ouders naar een neef. Ze heeft het hier lang moeilijk mee gehad.
Haar bisexualiteit heeft ze nooit onder stoelen of banken gestoken. Op heel jeugdige leeftijd werd ze verliefd op Rosamund Grosvenor, die vier jaar ouder was dan haar. Deze vriendschap hield stand tot 1913, het jaar waarin ze trouwde met Harold Nicolson. Maar ook daarna onderhield ze innige relaties met vrouwen waaronder die met Violet Trefusis en Virginia Woolf, ook allebei net als zijzelf schrijfster. Relaties die door haar echtgenoot werden geaccepteerd. Wellicht omdat ook hij er meerdere verhoudingen op nahield.
 Naast schrijven had ze nog een andere passie en misschien is ze hier nog wel het meest bekend mee geworden: tuinieren. In 1930 kochten Vita Sackville-West, de vrouw in kwestie, en haar man het landgoed Sissinghurst. Kasteel Sissinghurst gaat terug tot in de middeleeuwen maar de meeste gebouwen die er nu nog staan zijn uit de 17de eeuw. Tijdens de zevenjarige oorlog (1756-1763) werd het gebruikt als gevangenis voor Franse krijgsgevangenen. Daarna raakte het steeds verder in verval. Hele delen werden afgebroken. Het meest markante dat er nu nog staat is het torengebouw. Toen zij het kochten was er geen stromend water, geen elektriciteit , een groot aantal deuren ontbrak en in de meeste ramen zat geen glas meer. De restauratie duurde jaren tijdens welke ze op de eerste verdieping van de toren ‘woonden’.
Na het huis kwam de tuin aan de beurt. Net als het huis was ook deze zwaar verwaarloosd. Ze ontwierpen en legden hem opnieuw aan en lieten zich leiden door de ideeën van de toen al bekende Getrude Jekyll en architect Edwin Lutyens, die zich had gespecialiseerd in het ontwerpen van tuinen.
Ik kende de tuin alleen uit Engelse tuinprogramma’s en met name het markante torengebouw dat overal bovenuit steekt en vanuit bijna elke plek in de tuin te zien is. Deze tuin is een van de eerste waar tuinkamers werden toegepast, aparte ruimtes, ieder met een eigen karakter. Telkens als je van de ene in een volgende kamer stapt, kom je in een omgeving met een andere eigen sfeer. Deze tuinen zijn zo’n beetje de bekendste tuinen van Engeland en een must voor elke ‘tuinenreiziger’.
Ondanks het wisselvallige weer staat de grote parkeerplaats al ver vol. De bekende toren steekt af tegen de donkere lucht die op korte termijn niet veel goeds voorspelt. De toren is in werkelijkheid kleiner dan ik dacht. Een wenteltrap leidt langs diverse vertrekken waaronder het werkvertrek van Vita naar boven. Het uitzicht van bovenaf is geweldig, een uitzicht op haar levenswerk. Ooit omschreef ze haar tuin als: “Overvloed, zelfs extravagantie en uitgelatenheid, binnen de begrenzingen van de uiterste rechtlijnigheid”. Wat ze hiermee bedoelde is van hierboven in vogelvluchtperspectief goed te zien; de strakke lijnen van hagen en heggetjes en van muurresten van gebouwen die er ooit stonden vormen een strakke ruggengraat waartussen weelderige planten- en bloemenmassa’s schijnbaar ongeorganiseerd hun kleuren tentoon spreiden. Schijnbaar ongeorganiseerd, want het geheel is heel doordacht ontworpen en aangelegd en vraagt intensief onderhoud. Een groep van zeven tuinmannen, onder leiding van head gardener Alexis Datta, is hier dagelijks in de weer om de tuin te houden zoals Vita hem lang geleden maakte want dat is uiteindelijk wat de bezoekers willen, een tuin vol nostalgische charme. De eerste tuin die hier destijds werd aangelegd is de cottagetuin; een pallet van warme kleuren. Lily gaat er even zitten voor de South Cottage op het plekje waar Vita wellicht ook vaker zat, met een mooi uitzicht over dit stukje tuin.
Gescheiden door al dan niet groene muren zijn hier destijds tien tuinen aangelegd waaronder de Sunken Garden, de Herb Garden de Orchard en de Lime Walk. Vita’s favoriet was de Rose Garden. Maar veel beroemder en vaak geïmiteerd maar nooit geëvenaard is toch wel de White Garden. Een prachtig samenspel tussen veel schakeringen groen en diverse toefjes en wollige wolken van wit. De strakke, iets hoger dan gebruikelijk geschoren buxusheggetjes lijken de groen-witte overvloed in toom te willen houden. Half verscholen achter deze overvloed ligt het Priest’s House.
Na de oorlog schreef Vita wekelijks gedurende vijftien jaar een groene column voor de Observer over wat ze in haar tuin tegenkwam of wat haar ‘groen’ bezig hield. Dit werd zeer gewaardeerd. Ze ontving vaak honderden reacties. In 1951 werden de columns van de eerste vijf jaar gebundeld en uitgebracht in een boekje. Ook latere columns werden daarna gebundeld uitgebracht.
Als verrassing gaf Lily me op de terugweg een pakje. Toen ik het uitpakte bleek dit een herdruk, een exacte kopie van ‘In Your Garden’, dit eerste boekje te zijn. Heerlijk om te lezen, heerlijk om nog even terug te gaan en deze geweldige tuin en zijn bijzonderheden te zien door de ogen van zijn schepper.
Sissinghurst. Ben je er ooit in de buurt, trek er dan zeker wat tijd voor uit. Het is meer dan de moeite waard.
  
1. 2. 3.
Het markante torengebouw dat overal bovenuit steekt en vanuit bijna elke plek in de tuin te zien is.
  
4. 5. 6.
Het uitzicht van bovenaf is geweldig, een uitzicht op haar levenswerk.
  
7. 8. 9.
7 en 8. De White Garden. Bij 6. zien we de White Garden van bovenaf
  
10. 11. 12.
10. De Orchard, de boomgaard
11. Op het plekje waar Vita wellicht ook vaker zat…..
12. De Rose Garden, Vita’s favoriete tuin.
Afbeelding Vita Sackville-West: internet.
VOORGAANDE VOLGENDE
|
